Από τη συνέντευξη του τ. Αντινομάρχη Λέσβου- Περιφερειακού Συμβούλου Θ. Βαλσαμίδη
στην εκπομπή «Τα εν οίκω εν δήμω - Καλλικρατικά» στην Τηλεόραση Μυτιλήνης
Από την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο Δήμο Λέσβου μπορούμε καταρχήν να κάνουμε δύο βασικές επισημάνσεις:
Α. Αποδεικνύεται καθημερινά το πόσο λάθος ήταν η κυβερνητική επιλογή, όλη η Λέσβος να γίνει ένας Δήμος. Τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από την επιλογή αυτή είναι ήδη φανερά και έχω την εκτίμηση ότι αν θα δεν υπάρξει η κατάλληλη οργάνωση από την πλευρά της Δημοτικής Αρχής, τα προβλήματα αυτά θα οξύνονται καθημερινά. Αυτό θα πρέπει να το δει η Κυβέρνηση και να προχωρήσει άμεσα σε τροποποίηση του σχετικού Νόμου. Στη Λέσβο θα πρέπει να γίνουν τουλάχιστον 4 Δήμοι, όπως άλλωστε πρότεινε και η μελέτη που είχε αναθέσει το Υπουργείο Εσωτερικών.
Β. Δυστυχώς επιβεβαιωνόμαστε όσοι λέγαμε ότι η διοικητική μεταρρύθμιση του Καλλικράτη έγινε κυριολεκτικά «στο πόδι», πρόχειρα, χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία και χωρίς διασφαλισμένους πόρους. Έγινε δυστυχώς μόνο στη λογική της εξοικονόμησης πόρων, τους οποίους όμως τελικά δεν μπορείς να εξοικονομήσεις αν δεν υπάρχει ο σωστός σχεδιασμός και η κατάλληλη οργάνωση. Όλο αυτό φυσικά είναι σε βάρος της εξυπηρέτησης των πολιτών και της ανάπτυξης του τόπου.
Οικονομική κατάσταση
Η οικονομική κατάσταση του Δήμου Λέσβου αποτελεί σίγουρα τον πιο ανασταλτικό παράγοντα στην νέα αυτή αυτοδιοικητική προσπάθεια και η οποία κατά βάση οφείλεται στα χρέη του τέως Δήμου Μυτιλήνης.
Στο νέο αυτό ξεκίνημα τα προβλήματα θα μπορούσαν να ξεπεραστούν αν ο Καλλικράτης συνοδευόταν και από τους πόρους που είχαν εξαγγελθεί. Δυστυχώς όμως μέχρι σήμερα αυτό δεν έχει συμβεί και δε φαίνεται να υπάρχει και αντίστοιχη προοπτική στη σημερινή δύσκολη οικονομική συγκυρία.
Το Πρόγραμμα Θησέας, σταμάτησε ουσιαστικά από τον Ιούνιο του 2010, όταν αφενός σταμάτησαν οι πληρωμές των έργων που είχαν εκτελεσθεί, αφετέρου δόθηκε η εντολή να μην προχωρήσουν όσα έργα δεν είχαν συμβασιοποιηθεί μέχρι τότε. Αυτό αποτελεί μια σοβαρή αδικία, γιατί η απόφαση για περικοπή των έργων έγινε οριζόντια, χωρίς να εξετάσει το Υπουργείο Εσωτερικών την απορρόφηση κάθε Δήμου. Αποτέλεσμα ήταν κάποιοι Δήμοι να έχουν απορροφήσει 30% ή 40% των πόρων που τους είχαν κατανεμηθεί και άλλοι το 100%. Με τον τρόπο αυτό δεν γίνεται ισόρροπη ανάπτυξη.
Το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα «Ελλάδα» που είχε εξαγγελθεί και συμπεριλαμβάνεται στον «Καλλικράτη» και θα αποτελέσει τη συνέχεια του Προγράμματος «Θησέας» βρίσκεται μέχρι στιγμής μόνο στα χαρτιά. Λόγω της οικονομικής κατάστασης είναι αμφίβολο το αν και πότε θα ενεργοποιηθεί.
Το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για τα νησιά του Βορείου Αιγαίου που είχε εξαγγελθεί προεκλογικά στη Μυτιλήνη μένει μέχρι σήμερα μόνο στα χαρτιά, ενώ δεν υπάρχει καμία δέσμευση για την ενεργοποίηση του.
Όλα τα παραπάνω χρηματοδοτικά εργαλεία θα μπορούσαν μαζί με το ΕΣΠΑ να συμβάλλουν ουσιαστικά στην επίλυση προβλημάτων με τη χρηματοδότηση αντίστοιχων έργων και παρεμβάσεων, όμως δεν φαίνεται να υπάρχει καμία προοπτική προς την κατεύθυνση αυτή.
Έτσι ανάπτυξη δεν μπορεί να γίνει. Τα προβλήματα δεν επιλύονται. Θέσεις απασχόλησης δεν δημιουργούνται. Η τοπική οικονομία δεν ενισχύεται.
Και φυσικά δεν μπορεί να ενισχύονται με έκτακτη χρηματοδότηση Δήμοι της χώρας κατά περίπτωση και σ’ αυτούς να μην εντάσσεται ο Δήμος Λέσβου. Η Κυβέρνηση πρέπει να εξετάσει σοβαρά το πρόβλημα και να προχωρήσει άμεσα στην οικονομική στήριξη του Δήμου.
Οργανωτική Δομή του Δήμου Λέσβου - Προτάσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας του
Ότι δεν έκανε ο Καλλικράτης θα μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να αντιμετωπιστεί με το σωστό σχεδιασμό και την κατάλληλη οργανωτική δομή στο Δήμο Λέσβου. Γι’ αυτό απαιτείται να εξετάσει άμεσα η Δημοτική Αρχή τρόπους για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί.
Μερικές σκέψεις και προτάσεις:
- Το εγχείρημα του νέου Δήμου οργανωτικά φαίνεται να χτίζεται πάνω στη δομή και την οργάνωση του τέως Δήμου Μυτιλήνης. Αυτό πιστεύω ότι είναι λάθος. Θα πρέπει να σχεδιαστεί μια νέα οργανωτική δομή η οποία θα αντιμετωπίζει ισόρροπα τη Λέσβο. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με αποκέντρωση των υπηρεσιών αξιοποιώντας ταυτόχρονα τα κτίρια που κατασκευάστηκαν τα τελευταία χρόνια ή ακόμη καλύτερα με τη δημιουργία υπηρεσιών – τμημάτων και σε άλλες πόλεις του νησιού π.χ. Τεχνική Υπηρεσία, Πολεοδομία, Οικονομική Υπηρεσία θα πρέπει να υπάρξει και στην Καλλονή ή το Πλωμάρι. Αυτό θα διευκολύνει τους πολίτες στις συναλλαγές τους με τις υπηρεσίες του Δήμου, θα δώσει τη δυνατότητα να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικότερα τα προβλήματα και θα τονώσει τους κατοίκους που νιώθουν σήμερα ότι ο Καλλικράτης έφερε τα πάντα στην πόλη της Μυτιλήνης.
- Η Τεχνική Υπηρεσία αποτελεί το βασικό μοχλό για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και τον αναπτυξιακό σχεδιασμό του νέου Δήμου. Για το λόγο αυτό θα πρέπει άμεσα να συνενωθούν όλες οι δυνάμεις των Μηχανικών και του Τεχνικού Προσωπικού, οι Μηχανικοί της πρώην ΤΥΔΚ Λέσβου, οι Μηχανικοί και το Επιστημονικό Προσωπικό των τέως Δήμων και η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Μυτιλήνης. Όλοι μαζί μπορούν να αποτελέσουν την κινητήρια δύναμη του νέου Δήμου. Την αρμοδιότητα για την διοίκηση της υπηρεσίας δεν μπορεί κατά τη γνώμη μου να συνεχίζει να την κρατά ο Δήμαρχος, ο οποίος άλλωστε έχει τόσα προβλήματα καθημερινά να αντιμετωπίσει.
- Το προσωπικό του ενιαίου πλέον Δήμου Λέσβου θα πρέπει να αξιοποιηθεί στο μέγιστο βαθμό. Άνθρωποι όλοι με μεγάλη εμπειρία στην τοπική αυτοδιοίκηση μπορούν να βοηθήσουν τα μέγιστα στη δύσκολη αυτή συγκυρία. Το προσωπικό αυτό θα πρέπει να καταγραφεί και να κατανεμηθεί στο νέο οργανωτικό σχήμα ανάλογα με τα προσόντα του και φυσικά λαμβάνοντας υπόψη τον τόπο διαμονής του. Με αποσπασματικές μετακινήσεις που χαριστικά γίνονται ή δεν γίνονται δεν θα αντιμετωπιστούν τα προβλήματα.
- Τα Τοπικά Συμβούλια και ο Πρόεδρος τους θα πρέπει να ενεργοποιηθούν ουσιαστικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για νέους ανθρώπους με όρεξη να βοηθήσουν τον τόπο τους και διάθεση για προσφορά. Ο Καλλικράτης δίνει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Τοπικής ή της Δημοτικής Κοινότητας την αρμοδιότητα για τη συντήρηση του εσωτερικού & αγροτικού δικτύου, για την αποκατάσταση των ζημιών στα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, στο δημοτικό φωτισμό, για την καθαριότητα κλπ. Οι αρμοδιότητες αυτές όμως δεν μπορούν στην πράξη να ασκηθούν αν δεν συνοδεύονται από πόρους έστω και ως πάγια προκαταβολή και φυσικά αν επικαλύπτονται από τους αρμόδιους τοπικούς Αντιδημάρχους.
- Τέλος σε ότι αφορά τη λειτουργία του Δημοτικού Συμβουλίου, παρουσιάζεται προς τους πολίτες στις περισσότερες περιπτώσεις η εικόνα της γκρίνιας, των κοκορομαχιών και των άνευ ουσίας συζητήσεων. Αυτό πρέπει να απασχολήσει όλες τις παρατάξεις. Τα θέματα που έτσι και αλλιώς είναι πάρα πολλά, θα πρέπει να οδηγούν σε επί της ουσίας αποφάσεις και πρακτικά αποτελέσματα.
Τα θέματα αυτά έχουν προβληματίσει όλους μας. Ο καθένας από τη δική του πλευρά και όλοι μαζί μπορούμε με τις δικές μας δυνάμεις να βοηθήσουμε τον τόπο μας σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Αυτό ήδη φαίνεται από τις αξιέπαινες προσπάθειες και πρωτοβουλίες πολλών ομάδων πολιτών που εξελίσσονται το τελευταίο διάστημα στο νησί μας.
Η εθελοντική συνείδηση έχει ξυπνήσει, η εθελοντική προσπάθεια έχει δείξει τι η πολιτεία οφείλει στοιχειωδώς να κάνει για τον τόπο, για τους ανθρώπους, για τα παιδιά μας. Την κύρια όμως ευθύνη για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα έχει η εκλεγμένη Δημοτική Αρχή.