Eπιστολή για το θέμα των ΧΑΔΑ που παραμένουν ακόμη ενεργοί, καθώς και για θέματα σχετικά με τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, έστειλε προς τον Πρόεδρο της Περιφερειακής Επιτροπής Χωροταξίας, Περιβάλλοντος & Υποδομών, Αντιπεριφερειάρχη κ. Νικ. Μάρκου ο Περιφερειακός Σύμβουλος Βορ. Αιγαίου Θεόδωρος Βαλσαμίδης, στην οποία αναφέρει:
Θέμα: «Ενεργοί ΧΑΔΑ στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου – Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων στα νησιά μας»
Από το 2005 ξεκίνησε η προσπάθεια για την καταγραφή των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, την οριστική παύση λειτουργίας και την αποκατάσταση τους. Με βάση την καταγραφή που πραγματοποιήθηκε στο Βόρειο Αιγαίο εντοπίστηκαν 117 ΧΑΔΑ, εκ των οποίων σε πρώτη φάση έμειναν ενεργοί 21 ΧΑΔΑ, με βάση το Πρόγραμμα 1 ΧΑΔΑ ανά ΟΤΑ που εφαρμόστηκε. Για τους υπόλοιπους ΧΑΔΑ ξεκίνησε η διαδικασία για την εκπόνηση των απαραίτητων μελετών, για την εξασφάλιση των απαιτούμενων αδειοδοτήσεων.
Από το 2005 ξεκίνησε η προσπάθεια για την καταγραφή των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, την οριστική παύση λειτουργίας και την αποκατάσταση τους. Με βάση την καταγραφή που πραγματοποιήθηκε στο Βόρειο Αιγαίο εντοπίστηκαν 117 ΧΑΔΑ, εκ των οποίων σε πρώτη φάση έμειναν ενεργοί 21 ΧΑΔΑ, με βάση το Πρόγραμμα 1 ΧΑΔΑ ανά ΟΤΑ που εφαρμόστηκε. Για τους υπόλοιπους ΧΑΔΑ ξεκίνησε η διαδικασία για την εκπόνηση των απαραίτητων μελετών, για την εξασφάλιση των απαιτούμενων αδειοδοτήσεων.
Μέχρι σήμερα από το σύνολο των 117 ΧΑΔΑ έχουν αποκατασταθεί συνολικά 80 ΧΑΔΑ, ενώ άλλοι 25 ΧΑΔΑ έχουν χρηματοδοτηθεί από το Ε.Π. «Κρήτης & Νήσων Αιγαίου 2007-2013» για να αποκατασταθούν, αλλά τα έργα αποκατάστασης τους δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη να υλοποιούνται. Έτσι υπάρχουν περίπου 37 ΧΑΔΑ (24 στο Ν. Λέσβου, 6 στο Ν. Χίου, 7 στο Ν. Σάμου) στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου που δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί, ενώ για τους περισσότερους από αυτούς έχουν εκδοθεί και αποφάσεις οριστικής παύσης λειτουργίας. Στο Νομό Λέσβου μέχρι 31.12.2010 είχαν εκδοθεί αποφάσεις οριστικής παύσης λειτουργίας για το σύνολο των ΧΑΔΑ.
Σήμερα για τους χώρους αυτούς, απειλούμαστε με αυστηρά πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση της τάξης των 34.000 € ανά ΧΑΔΑ ανά ημέρα, αφού η τελευταία παράταση που είχε δοθεί για την παύση λειτουργίας τους ήταν έως 30.06.2011. Ταυτόχρονα οι χώροι αυτοί εφόσον παραμένουν ενεργοί αποτελούν πέρα των άλλων και εστίες πρόκλησης πυρκαγιάς.
Όμως, πρόσφατα δημοσιεύματα του τοπικού τύπου δείχνουν ότι εξακολουθούν να παραμένουν ενεργοί ΧΑΔΑ στα νησιά μας, παρά τις αντίστοιχες αποφάσεις οριστικής παύσης λειτουργίας.
Με βάση τα παραπάνω και δεδομένου ότι οι αρμοδιότητες για την εφαρμογή του Περιφερειακού Σχεδιασμού για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων έχουν μεταβιβαστεί στην Αιρετή Περιφέρεια, παρακαλώ να μας ενημερώσετε σε ότι αφορά την παύση λειτουργίας και την αποκατάσταση των ΧΑΔΑ για τα εξής:
- Πόσοι ΧΑΔΑ παραμένουν σήμερα στην πραγματικότητα ενεργοί στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου;
- Αν έχουν συγκροτηθεί οι προβλεπόμενες από τη νομοθεσία Επιτροπές, οι οποίες εντός 30 ημερών από την έκδοση της Απόφασης Οριστικής Παύσης Λειτουργίας θα έπρεπε να διενεργήσουν αυτοψία σε κάθε ΧΑΔΑ ώστε να διασφαλιστεί η παύση λειτουργίας του και ταυτόχρονα να φροντίσουν για τη διακοπή της πρόσβασης στο χώρο.
- Πότε προβλέπεται να ολοκληρωθούν από τους Δήμους τα έργα για την αποκατάσταση του συνόλου των ΧΑΔΑ στη Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου;
Παράλληλα, θα πρέπει να προχωρήσουν και να υλοποιηθούν τα έργα για την κατασκευή χώρων υγειονομικής ταφής Χ.Υ.Τ. αδρανών υλικών, προκειμένου εκεί να οδηγούνται τα προϊόντα εκσκαφών, μπάζα κλπ, υλικά που δεν μπορούν να οδηγηθούν στους Χ.Υ.Τ.Α. Δεδομένου ότι μέχρι σήμερα τέτοιοι χώροι δεν έχουν κατασκευαστεί στα νησιά μας, μπορεί κανείς να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα αδρανή υλικά οδηγούνται σήμερα στους ΧΑΔΑ και μετά την παύση λειτουργίας τους όπου αλλού προκύψει !! Έτσι το επόμενο διάστημα τα νησιά μας κινδυνεύουν να μετατραπούν σε απέραντες χωματερές.. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να διερευνηθεί άμεσα η ωριμότητα των μελετών για την κατασκευή Χ.Υ.Τ. αδρανών στα νησιά μας, προκειμένου να δρομολογηθεί η χρηματοδότηση και υλοποίηση τους.
Ένα επίσης σημαντικό θέμα που αφορά τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στα νησιά μας, είναι η επεξεργασία και η ανακύκλωση των απορριμμάτων, η οποία έχει προχωρήσει μέχρι σήμερα ελάχιστα και μόνο χάρη στις εθελοντικές πρωτοβουλίες και προσπάθειες. Αν δεν δρομολογηθούν άμεσα λύσεις, ο χρόνος ζωής των Χ.Υ.Τ.Α. θα είναι εξαιρετικά μικρός.
Επιπλέον, παραμένουν ανοικτά τα θέματα της κατασκευής ΧΥΤΑ στην Ικαρία και το πρόβλημα με το ΧΥΤΑ στη Δυτική Σάμο.
Τέλος, ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για τη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, ο οποίος θεσμοθετήθηκε το 2005, ανταποκρίθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό στο θέμα των υποδομών που θα πρέπει να δημιουργηθούν καθώς και στο ζήτημα της παύσης και αποκατάστασης των χωματερών. Σήμερα όμως απαιτείται η επικαιροποίηση του, προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί καλύτερα στα θέματα της επεξεργασίας και ανακύκλωσης των στερεών αποβλήτων και να εναρμονιστεί με το νέο νομοθετικό πλαίσιο.
Όλα αυτά τα θέματα, τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την προστασία του περιβάλλοντος και την ποιότητα ζωής των κατοίκων, προτείνω να συζητηθούν σε επόμενη συνεδρίαση της Περιφερειακής Επιτροπής Χωροταξίας, Περιβάλλοντος & Υποδομών της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, προκειμένου να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Περιφέρειας.
Mε τιμή
Θεόδωρος Βαλσαμίδης
Μέλος Π.Ε. Χωροταξίας, Περιβάλλοντος & Υποδομών
Περιφερειακός Σύμβουλος Βορ. Αιγαίου
με το Συνδυασμό «ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΜΑΣ»