ΑΠΟ 2 ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΡΙΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Αιφνίδιοι έλεγχοι σε ελαιοτριβεία της Λέσβου
Εξαιρετικά δυσάρεστη έκπληξη αποτέλεσε για ιδιωτικά και Συνεταιριστικά ελαιοτριβεία της Λέσβου η έλευση κλιμακίου της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (Ε.Υ.Ε.Π.) Βορείου Ελλάδας, στελέχη της οποίας διενήργησαν εξονυχιστικούς ελέγχους την Πέμπτη και την Παρασκευή επιλέγοντας δειγματοληπτικά κάποιες ελαιουργικές μονάδες του νησιού μας. Οι έλεγχοι σε κάθε μονάδα ξεπέρασαν τις 2 ώρες αφού γίνονταν σε όλα τα επίπεδα της διαδικασίας έκθλιψης του ελαιόκαρπου, ενώ οι δυο Επιθεωρήτριες που βρέθηκαν γιʼ αυτό το σκοπό στην περιοχή μας, φάνηκαν να επιμένουν στην κάθε λεπτομέρεια ζητώντας μέχρι και τις άδειες κυκλοφορίας των φορτηγών που μεταφέρουν τον ελαιοπυρήνα.
H Ε.Υ.Ε.Π.H Ε.Υ.Ε.Π. ιδρύθηκε το 2003 και υπάγεται απευθείας στην Υπουργό Περιβάλλοντος (πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ). Αποτελείται από τη Γενική Επιθεώρηση και δύο τομείς: Της Νοτίου Ελλάδος με έδρα την Αθήνα και της Βορείου Ελλάδας με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Στον τομέα Βορείου Ελλάδος υπάγονται οι περιφέρειες: Κεντρικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου και Βορείου Αιγαίου. Οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, που στελεχώνουν την Ε.Υ.Ε.Π., διενεργούν αυτοψίες σε κάθε δημόσιο ή ιδιωτικό έργο ή δραστηριότητα που υπάγεται στις διατάξεις περί προστασίας του περιβάλλοντος. Στη συνέχεια συντάσσουν έκθεση αυτοψίας και εφόσον διαπιστωθεί παράβαση της νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος ή των Περιβαλλοντικών Όρων, συντάσσεται σχετική έκθεση ελέγχου, η οποία επιδίδεται στον παραβάτη και καλείται σε απολογία εντός πέντε ημερών. Σε περίπτωση που διαπιστώνεται ρύπανση ή υποβάθμιση του περιβάλλοντος εισηγείται την επιβολή προστίμου ως εξής: - Στον Νομάρχη, εφόσον το πρόστιμο ανέρχεται μέχρι 58.694 ευρώ, στον Περιφερειάρχη εφόσον το πρόστιμο κυμαίνεται από 58.694 μέχρι 146.735 ευρώ και στην Υπουργό Περιβάλλοντος εφόσον το πρόστιμο υπερβαίνει τα 146.735 ευρώ. Σημειώνεται ότι για πρόστιμα ύψους άνω των 14.673,51 ευρώ η προσφυγή κατά της πράξης επιβολής των προστίμων ασκείται ενώπιον του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου, το οποίο δικάζει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό, ενώ η ίδια υπηρεσία κοινοποιεί τις εκθέσεις της και στις Εισαγγελικές Αρχές. Πανικός
Η πληροφορία της έλευσης του κλιμακίου της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος προκάλεσε κυριολεκτικά πανικό στα ελαιοτριβεία. Μάλιστα κάποιες μονάδες ειδοποιήθηκαν τηλεφωνικά το πρωί της Πέμπτης προκειμένου να παραμείνουν κλειστές, πράγμα το οποίο και έγινε, με αποτέλεσμα οι Επιθεωρήτριες αναχωρώντας από το νησί να εκφράσουν γιʼ αυτό την απορία τους, καταλαβαίνοντας ωστόσο ότι επιχειρήθηκε η αποφυγή ελέγχου για να μην καταγραφούν τα προβλήματα. Μια από τις περιοχές όπου οι επιθεωρήτριες βρήκαν κυριολεκτικά “τοίχο - πόρτα” κατά τις επισκέψεις που έκαναν σε ελαιοτριβεία ήταν ο Δήμος Γέρας. Είχε προηγηθεί εξονυχιστική επιθεώρηση σε ελαιοτριβεία της κεντρικής Λέσβου. Εκεί όμως που στάθηκαν περισσότερο τα όργανα ελέγχου ήταν η περιοχή του Ντίπίου όπου έκαναν επιθεώρηση στο πυρηνελαιουργείο της οικογένειας Βασιλλέλλη. «Να φύγετε να πάτε αλλού» Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Επιθεωρήτριες έφυγαν αρκετά δυσαρεστημένες από την κατάσταση την οποία διαπίστωσαν ως προς τις συνθήκες λειτουργίας της μονάδας και τώρα το μόνο που απομένει είναι, μετά την επιστροφή τους στη Θεσσαλονίκη, να συντάξουν τις εκθέσεις για να διαπιστωθεί σε πόσους και ποιους θα επιβληθούν πρόστιμα τα οποία αναμένονται “τσουχτερά”. Δεδομένης δε της κακής οικονομικής κατάστασης φέτος στο “κύκλωμα” του ελαιολάδου, αντιλαμβάνεται κανείς ότι ίσως αποδειχθούν εξοντωτικά για τις τοπικές ελαιουργικές επιχειρήσεις. Γιʼ αυτό δεν είναι τυχαίος ο πανικός που δημιουργήθηκε στην πληροφορία της έλευσης του κλιμακίου. Μάλιστα, όπως πληροφορηθήκαμε, πέραν των τηλεφώνων “που έπεσαν” σε ελαιοτριβεία για να κλείσουν “άρον - άρον” ώστε να μην ελεγχθούν, σε μια περίπτωση οι υπεύθυνοι ελαιοτριβείου έχασαν την ψυχραιμία τους καλώντας τις επιθεωρήτριες να εγκαταλείψουν τη μονάδα, πράγμα φυσικά που οι τελευταίες δεν έκαναν.
Ποιος τις έφερε;
Αυτό το οποίο συζητιόταν έντονα τις τελευταίες ημέρες είναι το ποιος προκάλεσε τον κύκλο ελέγχου στα ελαιοτριβεία της Λέσβου, χωρίς φυσικά να αποκλείεται το αυτεπάγγελτο της πρωτοβουλίας, δεδομένου ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία διενεργεί περιοδικούς ελέγχους σε όλη την Ελλάδα. Κάποιοι εμπλεκόμενοι στο “κύκλωμα” του ελαιολάδου εκτιμούν ότι οι έλεγχοι προκλήθηκαν από τη δυσφορία συνεταιριστών για το κλείσιμο του πυρηνελαιουργείου της Ένωσης και την “ανοχή” στην λειτουργία του ιδιωτικού πυρηνελαιουργείου στο Ντίπι. Ωστόσο αυτό θα πρέπει να θεωρηθεί σχεδόν απίθανο, δεδομένου ότι κανείς “δεν παίζει με την φωτιά” από τη στιγμή που είναι γνωστό ότι, η έλευση του κλιμακίου στην περιοχή μας δεν θα περιοριζόταν μόνο σε ιδιωτικές μονάδες, αλλά θα “έπιανε” και τα Συνεταιριστικά ελαιοτριβεία.
Άλλοι κύκλοι αποδίδουν ευθύνες στον Περιβαλλοντικό Σύλλογο Παμφίλων, η διοίκηση του οποίου είναι γνωστό ότι βρίσκεται εδώ και μήνες σε επικοινωνία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος ενημερώνοντας για τη ρύπανση των ελαιουργικών μονάδων. Την παραπάνω μάλιστα επικοινωνία την έχει επιβεβαιώσει πρόσφατα και με δημόσιες δηλώσεις του ο Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Βαγγέλης Παυλής, σημειώνοντας ωστόσο ότι αυτό γίνεται στο πλαίσιο εξεύρεσης λύσης για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ρύπανσης.
Πάντως οι επιθεωρητές της ίδιας υπηρεσίας είχαν επισκεφθεί και πέρυσι τη Λέσβο προκειμένου να ελέγξουν το πυρηνελαιουργείο της Ένωσης στη Σκάλα Παμφίλων, επιβάλλοντας μάλιστα συνολικό πρόστιμο ύψους 30.000 ευρώ (!) εκ των οποίων, τα 7.000 ευρώ με το αιτιολογικό ότι δεν υπήρχε μονάδα μέτρησης της απόχρωσης του ατμού στην καμινάδα (!!).
Έπονται τα χειρότερα Ο έλεγχος της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος στη Λέσβο, ειδικά για τούτη την περίοδο αποτελεί ό,τι το χειρότερο, δεδομένου ότι κάποια ελαιοτριβεία που έχουν επιδοτηθεί για να εκσυγχρονιστούν αντιμετωπίζουν - όπως έχουν αποκαλύψει τα “AI.N.” - τον κίνδυνο να κληθούν να επιστρέψουν τις επιδοτήσεις που έλαβαν από τη στιγμή που δεν έχουν αντιμετωπίσει τα περιβαλλοντικά προβλήματα, που προκύπτουν από την διοχέτευση του κατσίγαρου. Το χειρότερο όμως είναι ότι κάποια ελαιοτριβεία βρέθηκαν να λειτουργούν χωρίς άδεια, καθώς από φέτος η Νομαρχία εφαρμόζει μια άλλη διαδικασία για την προσωρινή αδειοδότησή τους.
Είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε σε αυτό το σημείο ότι κάθε χρόνο ο Νομάρχης υπέγραφε την κατά παρέκκλιση αδειοδότηση με πολιτική του απόφαση για όλα τα ελαιοτριβεία της Λέσβου, χωρίς επί της ουσίας να έχει εικόνα για κάθε μια μονάδα ξεχωριστά. Από φέτος ο (νέος) Αντινομάρχης Θόδωρος Βαλσαμίδης προώθησε μια πιο δίκαιη διαδικασία (δεδομένων των αρνητικών υπηρεσιακών εισηγήσεων). Συγκεκριμένα, ζητήθηκε μέσω υπηρεσιών από τα ελαιοτριβεία να εξασφαλίσουν προσωρινούς περιβαλλοντικούς όρους ώστε εν συνεχεία να λάβουν προσωρινή άδεια λειτουργίας. Το παραπάνω έγινε στην κατεύθυνση να οδηγηθούν αυτές οι μονάδες ώστε να τηρούν έστω κάποιους στοιχειώδεις όρους στη λειτουργία τους. Όμως ορισμένα ελαιοτριβεία το αμέλησαν, με αποτέλεσμα να μην να λάβουν την προσωρινή άδεια και τώρα στον έλεγχο να βρεθούν κυριολεκτικά μετέωρα έναντι των Επιθεωρητών.
Πρακτικά τούτο σημαίνει ότι όσα από τα παραπάνω ελαιοτριβεία ελέγχθηκαν εμφανίζονται στα μάτια των επιθεωρητών να λειτουργούν σε τριτοκοσμικές συνθήκες και πέρα από κάθε νόμο. “Τις φοβήθηκε το μάτι μας”«Τέτοιος έλεγχος δεν έχει ξαναγίνει στο ελαιοτριβείο μας. Τις φοβήθηκε το μάτι μου. Μας είχαν επί 3 ώρες στημένους στον τοίχο κι έψαχναν μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια για το πού κατευθύνεται ο κατσίγαρος, πώς μεταφέρουμε την πυρήνα και πού καταλήγουν οι στάχτες και τα φύλλα του ελαιόκαρπου», μας δήλωσε υπεύθυνος ελαιοτριβείου της Λέσβου. Οι επιθεωρήτριες, σύμφωνα με το ρεπορτάζ μας, τράβηξαν πολλές φωτογραφίες για όλα τα στάδια, από την επεξεργασία του ελαιοκάρπου και τη διοχέτευση των αποβλήτων, επισημαίνοντας και ελλείψεις σε μελέτες και δικαιολογητικά τις οποίες ζήτησαν από τους υπεύθυνους των μονάδων να τις καλύψουν άμεσα.
Γεγονός είναι ότι η ελλειμματική λειτουργία των ελαιουργικών μονάδων στη Λέσβο είναι ένα πρόβλημα που χρονίζει και που, δυστυχώς, για να αντιμετωπιστεί θα πρέπει να καθίσουν όλοι μαζί οι εμπλεκόμενοι γύρω από το ίδιο τραπέζι. Δεδομένου όμως ότι κάτι τέτοιο δεν γίνεται καθώς επικρατεί η λογική του... “λειτουργούμε όπως - όπως”, τελικά ο κλοιός γίνεται ολοένα και πιο ασφυκτικός γύρω από αυτές τις μονάδες.
