Ένα εξαιρετικό βυζαντινό μνημείο, ο παλαιότερος ναός της Λήμνου, ο ναός του Αγίου Γεωργίου στο Ρεπανίδι, που παρουσίαζε μεγάλο κίνδυνο κατάρρευσης, διασώζεται και μέσα τα επόμενο δύο χρόνια θα είναι ένα από τα επισκέψιμα βυζαντινά μνημεία του νησιού.
Οι εργασίες που ξεκίνησαν πριν από δύο μήνες για τη διάσωση του εκκλησιαστικού μνημείου έφεραν στο φως σημαντικά στοιχεία, τόσο για την ιστορία του, όσο και για το διάκοσμό του. «Θεωρούσαμε ότι ο ναός ήταν του 19ου αιώνα, ενώ τώρα μετά από την αποκάλυψη των τοιχογραφιών κάτω από τις γύψινες διακοσμήσεις αποκαλύφθηκε ότι ο ναός θα πρέπει να κατασκευάστηκε πριν από τα μέσα του 18ου αιώνα, καθόσον έχουμε κάποιες ναΐφ παραστάσεις εκατέρωθεν του μεσαίου κλίτους», δήλωσε στο «Ε» η προϊσταμένη της 14ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Χριστιάνα Λούπου.
Όμως η αποκάλυψη ήρθε, για τους αρχαιολόγους και συντηρητές που εκτελούν τις εργασίες στο ναό, από το ταβάνι. «Από κει που είχαμε ένα άσπρο ταβάνι, διαπιστώσαμε ότι το ταβάνι ήταν πολύχρωμο ζωγραφιστό. Το ταβάνι είναι δυστυχώς σε άθλια κατάσταση αλλά θα πάρουμε τα ίδια κομμάτια και θα τα χρησιμοποιήσουμε σ’ ένα ταβάνι που θα έχει μηχανικές αντοχές», δήλωσε η κ. Λούπου, ενώ για τη στέγη τόνισε ότι είχε καταστραφεί και υπήρξε αποδόμηση των τοιχογραφιών.
Τι κάνουν
Οι εργασίες που εκτελούνται στο ναό αφορούν στην αποκατάσταση των προβλημάτων στην τοιχοποιία, τη στέγη του ναού και των ταβανιών του. Ακόμη έχουν ξεκινήσει εργασίες συντήρησης στις εικόνες και σε όλες τις τοιχογραφίες, καθώς και στο ξυλόγλυπτο τέμπλο.
Ο ναός διασώθηκε μετά από προσπάθειες της τότε δημοτικής αρχής Μούδρου και το έργο εντάχθηκε στο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ τον περασμένο Σεπτέμβρη, με το ποσό των 880.000 ευρώ. Ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Λήμνου, Κώστας Αδαμίδης, φανερά ικανοποιημένος από το γεγονός των αποκαλύψεων για την ιστορία του μνημείου, τόνισε: «Δικαιώνεται η πολύχρονη προσπάθεια για την ένταξη του έργου στο ΕΣΠΑ με σκοπό τη διάσωσή του και την πλήρη ανάδειξή του στις πραγματικές διαστάσεις. Πιστεύουμε ότι με την ολοκλήρωσή του θα προστεθεί ένα σημαντικότατο κομμάτι στην πολιτιστική ιστορία του νησιού.»
Ο ναός είχε υποστεί σημαντικότατες φθορές και η διάσωσή του θεωρήθηκε από τους αρμόδιους φορείς επιβεβλημένη, μια και αντιμετώπιζε άμεσο κίνδυνο κατάρρευσης. Ο ναός του Αγίου Γεωργίου Ρεπανιδίου, η εκκλησία-μνημείο του 18ου αιώνα, αποτελεί ένα εξαίρετο βυζαντινό αρχιτεκτόνημα, με μοναδικά ξυλόγλυπτα και αγιογραφίες. Ο ναός, που έχει κηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το 1963, είναι τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική, χωρίς εξωνάρθηκα και χωρίς καμπαναριό και διατηρεί ακόμα στην αρχική τους μορφή τα δομικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία που είχαν οι ναοί της Λήμνου σε όλο το 18ο αιώνα.
Κοιμητηριακός
Ο παλαιός ναός του Αγίου Γεωργίου είναι κοιμητηριακός και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα τρίκλιτης μεταβυζαντινής βασιλικής με νεοκλασσικές επιρροές. Ο συγκεκριμένος τύπος ναού αποτελεί τον πλέον χαρακτηριστικό για την εκκλησιαστική αρχιτεκτονική των μεταβυζαντινών χρόνων στη Λήμνο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το εσωτερικό του ναού, το οποίο είναι το μοναδικό στο νησί που δεν έχει υποστεί αλλοιώσεις και αυθαίρετες επεμβάσεις και όπου σώζεται αξιόλογο ψηλό, ξυλόγλυπτο τέμπλο, το οποίο χρονολογείται στο 18ο αιώνα με επεμβάσεις του 19ου αιώνα.
Για το έργο της αποκατάστασης του ναού, η κ. Λούπου δήλωσε: «Αυτήν τη στιγμή η φιλοσοφία είναι ότι θα αποδώσουμε τον παλιότερο ναό της Λήμνου. Από πλευράς βυζαντινών μνημείων στη Λήμνο, έχουμε αξιόλογα, όπως το Κάστρο της Μύρινας, το Κάστρο στον Κότσινα, το Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Τριάδας στη Μύρινα, το Μητροπολιτικό Μέγαρο που εκεί υπάρχουν ενδιαφέρουσες βυζαντινές εικόνες, καθώς και τον Άγιο Δημήτριο στην Πλάκα με το ενδιαφέρον ξυλόγλυπτο τέμπλο. Τώρα θα δώσουμε και το ναό του Αγίου Γεωργίου στο Ρεπανίδι, το πιο παλιό ναό του νησιού. Σε συνεργασία με το Δήμο Λήμνου θα πρέπει να αναδείξουμε σ’ ένα δίκτυο όλα τα βυζαντινά μνημεία του νησιού.»
Πηγή: Εφημερίδα "ΕΜΠΡΟΣ"
Αν. Σπυριδάκη
