Σήμερα η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει τη δύσκολη κατάσταση που έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία και να βρει τρόπους για να τονώσει την ανάπτυξη. Ταυτόχρονα το ΕΣΠΑ παραμένει αναξιοποίητο, αφού περισσότερα από 15 δισ. ευρώ συγχρηματοδοτούμενης δαπάνης δεν έχουν μέχρι σήμερα απορροφηθεί και τίποτα δεν δείχνει να προχωρά. Σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία, ξεκινά για τη χώρα μας και η διαδικασία σχεδιασμού και διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση για το Πρόγραμμα της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2013 – 2020. Μια διαδικασία δύσκολη και ιδιαίτερα σημαντική για τη χώρα μας, που θα πρέπει να χειριστεί η νέα Κυβέρνηση, όποτε αυτή προκύψει.
Διαδικασίες & Χρονοδιάγραμμα του Σχεδιασμού
Η 1η εγκύκλιος της Εθνικής Αρχής Συντονισμού που εκδόθηκε στις 2 Μαΐου, θέτει το χρονοδιάγραμμα και τις διαδικασίες που θα ακολουθηθούν προκειμένου να διατυπωθούν οι ανάγκες και οι προτεραιότητες της Ελλάδας. Έτσι μέχρι τον Οκτώβριο του 2012 θα πρέπει να υποβληθούν οι προτάσεις των φορέων και να διαμορφωθούν οι κατευθύνσεις της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής. Στις αρχές του 2013 αναμένεται η έγκριση σε επίπεδο Ε.Ε. των Κανονισμών των διαρθρωτικών ταμείων, του Κοινού Στρατηγικού Πλαισίου και του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Το διάστημα από τις αρχές του 2013 έως τον Ιούνιο 2013 θα πρέπει να διεξαχθούν τα τομεακά & περιφερειακά αναπτυξιακά συνέδρια και το Φθινόπωρο του 2013 προβλέπεται η υποβολή των επιχειρησιακών Προγραμμάτων στην ΕΕ.
Ο σχεδιασμός της συνολικής αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας θα γίνει με αρμοδιότητα του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας, σε συνεργασία με τα καθ΄ύλην αρμόδια Υπουργεία και τις Περιφερειακές Αρχές.
Οι θεματικοί στόχοι
Συνοπτικά, οι θεματικοί στόχοι της κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής (Ε2020) είναι :
1. Ενίσχυση της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας. 2. Ενίσχυση της πρόσβασης, χρήσης και ποιότητας, των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. 3. Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, του γεωργικού τομέα, και της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών. 4. Ενίσχυση της μετάβασης προς την οικονομία χαμηλών εκπομπών ρύπων σε όλους τους τομείς. 5. Προώθηση της προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές, της πρόληψης και της διαχείρισης του κινδύνου. 6. Προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων. 7 Προώθηση των βιώσιμων μεταφορών και απομάκρυνση των σημείων συμφόρησης σε σημαντικά δίκτυα υποδομών. 8 Προώθηση της απασχόλησης και υποστήριξη της κινητικότητας των εργαζομένων. 9. Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και της καταπολέμησης της φτώχειας. 10. Επένδυση στην εκπαίδευση, τις δεξιότητες και στη δια βίου μάθηση. 11. Βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης.
Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου στη νέα περίοδο
Στη νέα προγραμματική περίοδο η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου κατατάσσεται στις Περιφέρειες «Μεταβατικής Στήριξης» με βάση την προτεινόμενη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατηγοριοποίηση, αφού παρουσιάζει μέσο όρο του ΑΕΠ / κεφαλήν 75,5 για τη διετία 2007-2009. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι πόροι που θα έρθουν στον Βόρειο Αιγαίο στη νέα προγραμματική περίοδο θα είναι μειωμένοι σε σχέση με το ΕΣΠΑ, ενώ ταυτόχρονα θα διαφοροποιηθούν και οι κατηγορίες των έργων που θα χρηματοδοτηθούν.
Μια άλλη παράμετρος όμως που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στο νέο σχεδιασμό, είναι η υψηλή αύξηση της ανεργίας που παρουσιάζει η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, όπου η ανεργία αυξήθηκε κατά 60% από το Δ΄ Τρίμηνο του 2010 στο ίδιο Τρίμηνο του 2011. Πρόκειται για τη 2η μεγαλύτερη αύξηση μεταξύ των Περιφερειών της χώρας, μετά την Στερεά Ελλάδα.
Λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα αυτά, έχουμε όλοι την ευθύνη, αυτοδιοίκηση και τοπικοί φορείς, αφενός να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο δυνατό τους πόρους του ΕΣΠΑ προκειμένου να τονωθεί η τοπική οικονομία, αφετέρου να σχεδιάσουμε με ρεαλιστικό τρόπο ένα νέο αναπτυξιακό πρόγραμμα για τα νησιά μας για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014 - 2020.
Θεόδωρος Βαλσαμίδης
Περιφερειακός Σύμβουλος Βορ. Αιγαίου
με το Συνδυασμό «ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΜΑΣ»