«Θυμήθηκαν» το χωριό τους έναν αιώνα πριν…
Γράφει: Χρηστίδου Βαγγελιώ
11/08/2010
«Κέρδισε» τους κατοίκους του Πολιχνίτου το λεύκωμα των Κυριάκου Κουκούλα και Τάσου Μακρή με τίτλο «Ο Πολιχνίτος του 20ού αιώνα», που παρουσιάστηκε στο Πολιτιστικό Πολύκεντρο του οικισμού το βράδυ της περασμένης Κυριακής. Περίπου 200 συντοπίτες τους γέμισαν το χώρο της εκδήλωσης και εκφράστηκαν με τα καλύτερα λόγια για την προσπάθειά τους, που, αν μη τι άλλο, αποτελεί μια σημαντική μαρτυρία της ιστορικής εξέλιξης της περιοχής από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα μέχρι σήμερα.
Το λεύκωμα, που περιλαμβάνει περίπου 300 φωτογραφίες του Πολιχνίτου και των ανθρώπων του από το 1897 μέχρι και το 1970, βρισκόταν στα «σκαριά» ήδη από τον περσινό χειμώνα. Τον περασμένο Μάρτιο, μάλιστα, ένα μέρος από το φωτογραφικό υλικό είχε φτάσει μέχρι την Κοζάνη, όπου και παρουσιάστηκε, σε συνεργασία του Κυριάκου Κουκούλα με το Ιστορικό - Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας Μουσείο του νομού.
Στις σελίδες του λευκώματος, που επιμελήθηκε ο Τάσος Μακρής, είναι αποτυπωμένες κάθε λογής δραστηριότητες από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων του Πολιχνίτου: αγροτικές εργασίες, κοινωνική ζωή, η ζωή στη Σκάλα, τα διαφορετικά επαγγέλματα, εκδηλώσεις, η μετανάστευση, ντοκουμέντα ιστορικών γεγονότων και φωτογραφίες προσωπικοτήτων της περιοχής, στιγμιότυπα από τη ζωή της εκκλησίας, την παιδεία και το συνεταιριστικό κίνημα του Πολιχνίτου. Το φωτογραφικό υλικό συνοδεύουν κείμενα και σχετικές λεζάντες, ενώ τη γραφιστική επιμέλεια της έκδοσης είχε η Αντωνία Σάββα.
«Σοβαρή και υπεύθυνη δουλειά»
Περίπου 200 άτομα παρακολούθησαν την περασμένη Κυριακή την παρουσίαση του λευκώματος, το συντονισμό της οποίας είχε ο διευθυντής του Λυκείου Πολιχνίτου, Στρατής Νικέλλης. Ανάμεσα σε αυτούς που παρευρέθηκαν ήταν ο αντινομάρχης Θεόδωρος Βαλσαμίδης, η πρόεδρος του Νομαρχιακού Συμβουλίου, Καλλιόπη Πρωτογεράκη - Γόμου, ο δήμαρχος Πολιχνίτου, Ιωάννης Συκάς, ο αντιδήμαρχος Πολιχνίτου Στρατής Κακάμπουρας, ο δήμαρχος Ευεργέτουλα, Μιχάλης Πολυπαθέλλης, ο πρώην βουλευτής και νομάρχης Δημήτρης Βουνάτσος, ο πρόεδρος του Συλλόγου Καλλονιατών Αθήνας, Χρήστος Τραγάκης, ο εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Λεσβιακών Συλλόγων Αττικής (ΟΛΣΑ) Σταύρος Παρασκευάς κ.ά..
Την παρουσίαση της έκδοσης προλόγισαν οι Στρατής Τζιμής και Στρατής Πάντας, ενώ για το ίδιο το λεύκωμα-βιβλίο μίλησαν ο εκπαιδευτικός, ερευνητής και συγγραφέας Δημήτρης Μπούμπας, καθώς και ο ίδιος ο Τάσος Μακρής.
Κατά τις εισηγήσεις τονίστηκε η δυσκολία του εγχειρήματος, δεδομένου ότι η συλλογή του υλικού ξεκίνησε από το «μηδέν», με έρευνα στα σπίτια των κατοίκων, χωρίς να προϋπάρχει κάποιο φωτογραφικό αρχείο της περιοχής του Πολιχνίτου. Αυτό που όλοι παραδέχτηκαν, ωστόσο, είναι πως πρόκειται για μια σοβαρή και υπεύθυνη δουλειά, μέσα από την οποία φαίνεται η ιστορική διαδρομή του Πολιχνίτου τα τελευταία 100 χρόνια.
Ο ίδιος ο Κυριάκος Κουκούλας αναφέρθηκε στο πώς ξεκίνησε την προσπάθεια συγκέντρωσης των φωτογραφιών όταν στα χέρια του έπεσε το λεύκωμα του Σίμου Χουτζαίου «Λεσβιακές Φωτοσκιές». «Αυτό ήταν το εναρκτήριο λάκτισμα, που ενισχύθηκε όταν αποφασίστηκε να γίνει το Λαογραφικό Μουσείο Πολιχνίτου», είπε χαρακτηριστικά.
Εξαντλήθηκε το λεύκωμα
Μιλώντας στο «Ε», ο τελευταίος έσπευσε να ευχαριστήσει τον Αντώνη Συμέργκελη, τους Αλέξανδρο και Σύλια Σαντή, καθώς και τον Πολιχνιάτη πρέσβη της Ελλάδας στην Αντίς Αμπέμπα, Μιχάλη Δαρατζίκη, για την οικονομική συνδρομή τους στην έκδοση του λευκώματος. Επίσης, το συνεργάτη του Νίκο Διονυσόπουλο που ανέλαβε την αντιγραφή και την επεξεργασία των φωτογραφιών, την Ειρήνη Μπαρδάλη που προσέφερε το φωτογραφικό υλικό του πατέρα της, μηχανικού στην αλυκή Πολιχνίτου, και τον καθηγητή της Σχολής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Λουκά Μαργαρίτη, που παρέδωσε το αρχείο τού επίσης καθηγητή και Πολιχνιάτη Γιώργου Πανταζή.
«Δεχτήκαμε πολύ θετικά σχόλια από τον κόσμο. Η αλήθεια είναι πως οι συντοπίτες μας δε γνώριζαν πως ο οικισμός είχε “θαμμένο” όλο αυτό το υλικό», δήλωσε στο «Ε», ικανοποιημένος από την παρουσία του κόσμου και των συνεργατών του, ο Κυριάκος Κουκούλας. «Ήδη τα βιβλία έχουν εξαντληθεί και γρήγορα θα πάμε σε επανέκδοση. Είναι πολύ θετικό το ότι ήδη μια μέρα μετά την εκδήλωση δεχτήκαμε κι άλλες φωτογραφίες, ενώ αυτό που όλοι τόνισαν ήταν πως στις επόμενες εκδόσεις θα πρέπει να περιλαμβάνεται και το καινούργιο υλικό, ώστε να είναι πιο πλήρες το μωσαϊκό της ιστορίας.»